Page 57 - Ponad słowami kl.1

111
TWORZENIE WYPOWIEDZI...

Przykład streszczenia utworu literackiego

Streszczenie Dziadów cz. II
W Dziadach cz. II Adam Mickiewicz, odwołując się do pogańskiego obrzędu dzia-
dów, ukazuje romantyczny sposób widzenia świata i znaczenie ludowej moralności.
Na przykładzie pojawiających się w określonym porządku duchów (Józio i Rózia, zły
dziedzic oraz Pasterka) poeta formułuje zasady, według których powinni żyć wszy-
scy ludzie. Nie mogą oni zatem zapominać o cierpieniu, które jest wpisane w ich
egzystencję, o empatii i trosce o drugą osobę oraz o tym, by odwzajemniać cudze
uczucia. Autor dramatu podkreśla również, jak ważna jest pomoc żyjących udziela-
na duchom, które odwdzięczają się, pozostawiając moralne przestrogi.

Przykład parafrazy utworu literackiego r

Parafraza Dziadów cz. II
Przykładem parafrazy Dziadów cz. II Adama Mickiewicza jest fragment wiersza
Juliana Tuwima Bagdad, czyli o przyszłym poecie, w którym pojawia się strofa:
Zrywa się, patrzy w okno. Tam księżyc wycięty
Stoi ledwo zielony. Na strasznej tapecie
Sen chodzi kinem cieni, załamując sprzęty,
I zapłakało dziecko. Biedne, biedne dziecię!

Bo słuchajcie i zważcie u siebie,
Że według bożego rozkazu,
Kto raz słowem trafił w sen ułudny,
Ten nie zazna szczęścia ni razu!
Julian Tuwim nawiązuje do treści dramatu Mickiewicza i do słów chóru:
Bo słuchajcie i zważcie u siebie,
Że według bożego rozkazu:
Kto nie doznał goryczy ni razu,
Ten nie dozna słodyczy w niebie.
Współczesny poeta przekształca ten fragment Dziadów, przez co zmienia wymowę
zawartej w nich nauki moralnej.

Po przeczytaniu

1. Wybierz artykuł z prasy lub internetu, który będzie dotyczył problemu społeczne-
go albo związanego z kulturą. Streść jego główne tezy.
2. Podzielcie się na trzy grupy. Dwie z nich mają przygotować streszczenie argu-
mentów każdej ze stron sporu toczonego podczas rady w dramacie Kochanow-
skiego Odprawa posłów greckich. Zanotujcie te argumenty na tablicy. Zadaniem
trzeciej grupy jest rozstrzygnięcie sporu podczas głosowania.
3. Dokonaj parafrazy pierwszego akapitu tekstu Mikołaja Reja Żywot człowieka po-
czciwego (s. 28 podręcznika). Przekształć fragment na współczesną polszczyznę.